Wypowiedzenie umowy o pracę

Co to jest wypowiedzenie umowy o pracę?

Wypowiedzenie umowy o pracę jest dokumentem, który może zostać złożony przez pracownika lub pracodawcę. Jego wręczenie skutkuje zakończeniem stosunku pracy. Złożenie tego pisma jest równoznaczne z zakończeniem umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia.

Wypowiedzenie umowy o pracę nie wymaga zgody dwóch stron, ponieważ jest traktowane jako jednostronna decyzja jednej z nich.

Jak prawidłowo napisać wypowiedzenie umowy o pracę?

Pracownik może złożyć wypowiedzenie umowy o pracę ustnie lub pisemnie. Natomiast pracodawca zobowiązany jest do dotrzymania formy pisemnej, ponieważ w przeciwnym razie może mu grozić za kara za niedotrzymanie tego warunku.

Zalecamy jednak, aby i pracownik, który zdecyduje się rozwiązać stosunek pracy, złożył wypowiedzenie na piśmie. Pracodawca musi złożyć podpis na dokumencie, co będzie potwierdzeniem otrzymania przez niego informacji o wypowiedzeniu umowy.

Wypowiedzenie umowy o pracę powinno zawierać:

· miejscowość wraz z datą,

· dane pracownika i pracodawcy,

· nagłówek wskazujący na to, co to za pismo (np. „Wypowiedzenie umowy o pracę”),

· informacje dotyczące umowy – jakiej umowy dotyczy wypowiedzenie oraz jaki jest okres wypowiedzenia,

· zwrot grzecznościowy wraz z podpisem.

Należy również zostawić miejsce na podpis pracodawcy, który będzie potwierdzeniem otrzymania wypowiedzenia.

Wypowiedzenie umowy o pracę – wzór

Poniżej znajduje się wzór przykładowego wypowiedzenia o pracę:

Miejscowość, data

Imię i nazwisko pracownika

Adres zamieszkania pracownika

Dane pracodawcy (nazwa, adres, NIP itp.)

Wypowiedzenie umowy o pracę

Zwracam się z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę zawartej w dniu ........................... w ........................... (miejscowość, w której ją zawarto), pomiędzy ...................................................... (nazwa pracodawcy) a ...................................................... (imię i nazwisko pracownika) z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który wynosi ............................

Z poważaniem,

...........................

(podpis pracownika)

Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia,

......................................................

(podpis pracodawcy lub innej osoby uprawnionej)

Jak wygląda wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron?

Rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić z inicjatywy pracownika oraz pracodawcy. Jedna ze stron określa warunki wypowiedzenia, a druga je akceptuje. Na takiej zasadzie powstaje porozumienie.

W tym przypadku rozwiązanie umowy o pracę nie wymaga przestrzegania okresu wypowiedzenia. Pracownik z pracodawcą ustalają wspólnie, kiedy umowa zostanie rozwiązana.

Pracownik, który otrzyma wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron, musi na nie odpowiedzieć pisemnie. Jeżeli pozostawi je bez odzewu, oznacza to, że nie zgadza się na zaproponowane mu przez pracodawcę warunki.

Podobnie sytuacja wygląda w odwrotnej sytuacji. Jeżeli to pracodawca otrzyma takie pismo, powinien je zaakceptować, dodając dopisek „Wyrażam zgodę”, swój podpis oraz datę. Będzie to potwierdzenie, że wyraża zgodę na warunki zaproponowane przez pracownika.

W przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron pismo powinno zawierać:

· miejscowość wraz z datą,

· dane pracownika i pracodawcy,

· prośba o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron,

· określenie proponowanego terminu rozwiązania umowy o pracę,

· podpis wraz z datą.

Dokument powinien zawierać akapit z określeniem zgody na rozwiązanie umowy o pracę (wraz z terminem). Ponadto powinna znaleźć się informacja dotycząca tego, na jakich warunkach pracownik będzie wykonywał swoje dotychczasowe obowiązki do czasu rozwiązania umowy.

Zakończenie stosunku pracy na podstawie porozumienia stron wymaga zgody pracownika i pracodawcy na rozwiązanie umowy. Ponadto pismo musi zostać podpisane przez obie strony – jest to równoznaczne z akceptacją terminu i warunków zawartych w dokumencie.

Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron – wzór

Poniżej znajduje się wzór przykładowego wypowiedzenia o pracę za porozumieniem stron:

Miejscowość, data

Imię i nazwisko pracownika

Adres zamieszkania pracownika

Dane pracodawcy (nazwa, adres, NIP itp.)

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron

Zwracam się z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę zawartej w dniu ........................... w ........................... (miejscowość, w której ją zawarto), pomiędzy ...................................................... (nazwa pracodawcy) a ...................................................... (imię i nazwisko pracownika) na mocy porozumienia stron.

Strony zgodnie postanawiają o rozwiązaniu łączącej ich umowy o pracę z dniem ............................

Do tego czasu pracownik zobowiązuje się świadczyć pracę na rzecz pracodawcy(lub będzie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy).

Z poważaniem,

...........................

(podpis pracownika)

Wyrażam zgodę,

......................................................

(podpis pracodawcy lub innej osoby uprawnionej)

Kiedy pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę?

Pracownik, który chce zakończyć stosunek pracy z danym pracodawcą, musi dostarczyć mu wypowiedzenie umowy o pracę. Jeżeli tego nie zrobi i zakończy współpracę z dnia na dzień, będzie to równoznaczne z porzuceniem pracy. To natomiast może grozić odczuwalnymi konsekwencjami (m.in. zwolnieniem dyscyplinarnym lub koniecznością wypłaty odszkodowania pracodawcy za poniesione straty).

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem:

· z powodu, którego nie musi ujawniać,

· w każdej chwili trwania stosunku pracy,

· poprzez złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem.

Pracownik może, lecz nie musi podać przyczynę swojej rezygnacji ze współpracy. Nikt jednak nie może oceniać, czy jest ona zasadna i wystarczająca do rozwiązania stosunku o pracę.

Kiedy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę?

Nie tylko pracownik, ale i pracodawca może wręczyć wypowiedzenie umowy o pracę. Pracownik powinien jednak mieć wiedzę na temat tego, że jeżeli zostanie bezprawnie zwolniony, może odwołać się od tej decyzji do sądu pracy.

Pracodawca, wręczając pracownikowi wypowiedzenie o pracę, powinien zachować termin wypowiedzenia, który zależny jest od rodzaju umowy o pracę (szerzej o tym w dalszej części artykułu).

Ponadto wypowiedzenie powinno zawierać dodatkowe informacje. Jest to przede wszystkim:

· długość trwania okresu wypowiedzenia,

· określenie terminu rozwiązania umowy o pracę,

· w przypadku umowy na czas nieokreślony konieczne jest podanie przez pracodawcę powodu uzasadniającego wypowiedzenie.

Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku pracowników, którzy mają 4 lata lub mniej do osiągnięcia wieku emerytalnego. Wówczas pracodawca nie może wypowiedzieć im umowy o pracę.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależny jest od kilku czynników. Wśród nich najważniejsze są:

· rodzaj zawartej umowy,

· okres, na jaki została podpisana umowa,

· okres zatrudnienia u danego pracodawcy (ma to szczególne zastosowanie w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony).

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej zarówno na czas określony, jak i nieokreślony, zależy od stażu pracy w danej firmie. Przyjmuje się, że w przypadku stażu:

· do 6 miesięcy – okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie,

· od 6 miesięcy do 3 lat – okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc,

· powyżej 3 lat – okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.

Staż pracownika w danej firmie obejmuje:

· okresy zatrudnienia na podstawie wszystkich umów o pracę zawartych pomiędzy danym pracownikiem i pracodawcą – bez względu na przerwy pomiędzy umowami oraz ich liczbę,

· okres poprzedniego zatrudnienia, o ile zakład pracy przeszedł w ręce innego pracodawcy.

W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na okres próbny ustalone są inne okresy wypowiedzenia. One również są uzależnione od stażu. Jeżeli współpraca:

· jest krótsza niż 2 tygodnie – okres wypowiedzenia to 3 dni,

· trwa od 2 tygodni do 3 miesięcy – okres wypowiedzenia to 1 tydzień,

· trwa powyżej 3 miesięcy – okres wypowiedzenia to 2 tygodnie.

Okresy wypowiedzenia, które zostały określone w prawie, skuteczne są na koniec tygodnia lub miesiąca. Kodeks pracy zawiera informację na temat minimalnych okresów – nie mogą one zostać skrócone.

Czas trwania choroby, bezpłatny urlop oraz urlop wychowawczy liczony jest do okresu zatrudnienia.

Jak ustalić okres wypowiedzenia umowy o pracę?

Ustalenie rozpoczęcia i zakończenia okresu wypowiedzenia zależy od tego, czy jest on liczony w dniach, tygodniach lub miesiącach.

· W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę liczonego w miesiącach za moment rozpoczęcia biegu wypowiedzenia uznaje się pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożone zostało wypowiedzenie. Okres wypowiedzenia kończy się ostatniego dnia miesiąca.

· Okres rozwiązania umowy w wypowiedzeniu umowy o pracę liczonym w tygodniach liczony jest od pierwszej niedzieli następującej po dniu jego złożenia. Ostatnim dniem jest natomiast sobota – po upływie jednego lub dwóch tygodni. Tydzień liczony jest jako kalendarzowy i obejmuje 7 dni.

· W umowach na okres próbny zastosowanie ma m.in. wypowiedzenie umowy o pracę liczone w dniach. Pierwszym dniem wypowiedzenia jest dzień roboczy następujący po dniu doręczenia wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia liczony w dniach roboczych nie obejmuje niedziel oraz dni świątecznych.

Kiedy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

W szczególnych sytuacjach pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia. Wówczas nie obowiązuje żaden okres wypowiedzenia, a umowa zostaje rozwiązana w dniu wręczenia pracodawcy oświadczenia. W takim przypadku mówimy o rozwiązaniu stosunku pracy w trybie natychmiastowym.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w dwóch sytuacjach:

· gdy pracodawca dopuści się wobec niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków,

· gdy pracownik otrzyma orzeczenie lekarskie, które stwierdza szkodliwy wpływ pracy na jego zdrowie.

Co można uznać za ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy wobec pracownika? Zostały one określone w Kodeksie pracy (art. 94). Zgodnie z obowiązującym prawem pracodawca jest zobowiązany do:

· zapoznania pracownika z zakresem jego obowiązków, sposobem wykonywania pracy na obejmowanym przez niego stanowisku oraz jego podstawowymi uprawnieniami,

· organizowania obowiązków pracownika w sposób pozwalający na pełne wykorzystanie czasu pracy oraz jego uzdolnień i kwalifikacji w celu osiągnięcia przez niego wysokiej wydajności i jakości pracy,

· organizowania rytmu pracy w taki sposób, aby zmniejszyć uciążliwości jej towarzyszące – zwłaszcza w przypadku pracy monotonnej oraz pracy z odgórnie ustalonym tempem,

· przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu (m.in. ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, wyznawaną religię, narodowość, przekonania polityczne, orientację seksualną, rodzaj zatrudnienia),

· zagwarantowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz prowadzenie systematycznego szkolenia z zakresu BHP,

· terminowego wypłacania wynagrodzeń,

· ułatwienia pracownikowi podnoszenia jego kwalifikacji zawodowych,

· stwarzania pracownikowi warunków sprzyjających przystosowaniu się do odpowiedniego wykonywania obowiązków zawodowych,

· zaspakajania socjalnych potrzeb pracownika,

· stosowania obiektywnych, sprawiedliwych ocen dotyczących pracy pracownika,

· prowadzenie i właściwe przechowywanie dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika (tzw. dokumentacja pracownicza),

· pomocy w kształtowaniu w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

Sąd pracy za naruszenie powyższych obowiązków może uznać m.in.:

· poniżanie, szykanowanie i ośmieszanie pracowników,

· zaprzestanie wypłaty wynagrodzenia lub też wypłacanie jedynie jego części bądź wypłacanie go nie w terminie,

· bezzasadne obwinianie pracownika o popełnienie przestępstwa,

· nieuzasadniona odmowa udzielenia urlopu wypoczynkowego w ustawowym terminie,

· złamanie praw kobiety w ciąży – nakazanie jej pracy w godzinach ponad liczbowych lub też w porze nocnej.

To tylko kilka z przykładów naruszenia obowiązków pracodawcy wobec pracownika. W zakładach pracy obowiązują regulaminy, które określają dodatkowe zobowiązania pracodawcy. Powstają one na podstawie istniejących przepisów wewnętrznych.

To pracownik decyduje, czy z jego punktu widzenia naruszenie przez pracodawcę obowiązków jest ciężkie i czy jest to powód do rozwiązania umowy o pracę.

Pracownik może również rozwiązać umowę o pracę na podstawie wydanego orzeczenia lekarskiego, jeżeli pracodawca nie przeniesie go do innej pracy (w terminie określonym w orzeczeniu). Taka decyzja lekarska może mieć związek z negatywnym wpływem pracy na zdrowie pracownika oraz jego kwalifikacje zawodowe. Tutaj także to pracownik decyduje, czy chce rozwiązać umowę z pracodawcą. Może on zignorować orzeczenie lekarskie i nadal wykonywać obowiązki na dotychczasowym stanowisku.

Mamy nadzieję, że powyższy artykuł przybliżył zagadnienia dotyczące wypowiedzenia umowy o pracę. Najkorzystniejszym rozwiązaniem dla obu stron zazwyczaj jest wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron.